Współpraca JCJ z Działem ds. Osób Niepełnosprawnych UJ
W ramach współpracy JCJ i DON organizowane są międzywydziałowe zajęcia z języka angielskiego dla studentów z niepełnosprawnością wzroku i słuchu. Zajęcia te odbywają się w odpowiednio wyposażonych salach DON i prowadzone są przez lektorów JCJ, którzy przeszli przeszkolenia i którzy stale podnoszą swoje kwalifikacje w ramach warsztatów lub szkoleń organizowanych przez DON.
Studenci z niepełnosprawnością wzrokową lub słuchową mogą zgłaszać się do Działu ds. Osób Niepełnosprawnych, gdzie po konsultacjach z lektorem JCJ kwalifikowani są do grup. Lektorzy ściśle współpracują z pracownikami DON-u w kwestii określenia specyficznych potrzeb studenta wynikających z konkretnej niepełnosprawności, adaptacji materiałów dydaktycznych, dostosowania sposobu prowadzenia zajęć oraz formy zaliczeń i egzaminu.
Więcej informacji na temat naszego podejścia do nauczania osób z niepełnosprawnością słuchu można znaleźć w filmie: „W obcym języku": https://www.youtube.com/watch?v=pAUginxExq4
Założenia ogólne do ramowych programów nauczania języka angielskiego wynikające z niepełnosprawności wzrokowej:
Nauczanie języka angielskiego osób z niepełnosprawnością wzroku odbywa się przy zastosowaniu programów i kryteriów przyjętych dla studentów UJ.
Więcej informacji na temat programów nauczania i kryteriów oceny znajduje się tutaj:
Osoby niewidome i słabowidzące uczone są wszystkich sprawności językowych, a nauczyciel stawia sobie takie same cele oraz realizuje te same treści jak w przypadku wszystkich studentów UJ. Dostosowania wymagają natomiast niektóre techniki uczenia, rodzaje ćwiczeń, a przede wszystkim tempo pracy i organizacja materiału dydaktycznego.
Adaptacja materiałów dydaktycznych
Adaptacja materiałów dydaktycznych uzależniona jest od rodzaju niepełnosprawności wzrokowej.
• Studenci niewidomi czytają przy użyciu komputera z oprogramowaniem udźwiękawiającym lub w brajlu. Nauczyciel stara się nie rezygnować z żadnego typu ćwiczeń a jedynie dokonywać takiej adaptacji materiału, by student miał możliwość samodzielnego zapoznania się z treścią zadania. Niezbędne ilustracje, mapy, schematy zastępuje się opisem słownym albo sporządza grafiki wypukłe. Studenci robią notatki przy użyciu laptopa lub notatnika brajlowskiego.
• Studenci słabowidzący korzystają z materiałów dydaktycznych w wersji papierowej lub elektronicznej. Adaptacje dotyczyć mogą np. wielkości i kroju czcionki, kontrastu tła z tekstem. Ilustracje są dostosowane do indywidualnych potrzeb studentów uwarunkowanych charakterem ich niepełnosprawności.
Lektor współpracuje ze specjalistami Działu ds. Osób Niepełnosprawnych przy adaptacji materiałów. Jeżeli w jednej grupie znajdują się zarówno studenci słabowidzący jak i niewidomi, lektor pamięta o specyficznych potrzebach edukacyjnych tak jednych jak i drugich.
W obrębie poszczególnych sprawności wybrane elementy zasługują na szczególną uwagę:
Mówienie:
Bazując na wiedzy i doświadczeniu studentów lektor stara się je uzupełniać i poszerzać o nowe pojęcia. Podczas wspólnej pracy całej grupy i przy wsparciu lektora studenci w dostępny sposób poznają m.in. znaczenia „terminów wizualnych”, np. dress code.
Czytanie:
Studenci z niepełnosprawnością wzroku zapoznają się z tekstem w formie elektronicznej (z odpowiednim oprogramowaniem wspierającym), za pomocą brajla lub w formie papierowej, np. z zastosowaniem powiększonej czcionki czy lupy elektronicznej. W celu ułatwienia pracy z tekstem wykonywane mogą być dodatkowe adaptacje dostosowane do indywidualnych potrzeb studenta, np. podział tekstu na mniejsze fragmenty.
Wybrane przykłady adaptacji są dostępne pod linkiem: http://www.don.uj.edu.pl/dla-pracownikow/wskazowki-dotyczace-adaptacji-materialow
Słuchanie:
Lektor uwzględnia fakt, że podczas ćwiczeń typu listening comprehension osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą potrzebować więcej czasu na zapoznanie się z treścią poleceń i zrobienie notatek. W takiej sytuacji dokonuje się adaptacji ćwiczenia np. wprowadzając przerwy w nagraniu, by umożliwić studentom wykonanie notatek w sposób komfortowy.
Pisanie:
Studenci z niepełnosprawnością wzroku piszą głównie na komputerze z odpowiednim oprogramowaniem (udźwiękawiającym/powiększającym); studenci niewidomi mogą korzystać również z notatnika brajlowskiego, a osoby słabowidzące pisać odręcznie. W każdej z tych sytuacji może być potrzebny dodatkowy czas pracy.
Komponent akademicki:
Komponent akademicki jest realizowany na poziomach B1, B2, B2+ oraz C1.
Zaliczenia pisemne i egzamin:
Osoby z niepełnosprawnością wzroku mają prawo do wydłużonego do 50% czasu na zaliczeniach i egzaminie pisemnym oraz do adaptacji formy egzaminu. Treści i sprawdzane umiejętności pozostają tożsame z tymi obowiązującymi w ramowych programach nauczania dla poszczególnych poziomów.